ویژگی های تفسیر -الکشاف-
تفسیر -الکاشف- یکی از بهترین آثار مغنیه است که در آن به شیوه تفسیر ترتیبی آیات را از اول تا به آخر تفسیر می‌‏کند. نگارش این تفسیر در زمان جنگ های داخلی لبنان، جنگ اعراب و اسرائیل و… صورت پذیرفته است و چنانکه خود مفسر می‌‏گوید: نگارش آخرین قسمت جلد ششم در سال 1390قمری در کربلا پایان پذیرفته است. تفسیر -الکاشف- از آخرین آثار مغنیه به شمار می‌‏آید و مفسر معتقد است، مراحل تفکّر و اسلوبش در آن بیش از هر اثر دیگرش در خور ردیابی است. این تفسیر در هفت مجلد به زیور طبع آراسته و تاکنون چندین‌‏بار تجدید چاپ شده است که چاپ اول آن در سال 1968 میلادی انجام پذیرفته است. در این تفسیر، در ذیل بسیاری از آیات، مباحثی تحت ‌‏عنوان -اللغه-، -الاعراب- و -المعنی- و -وجه المناسبه- آمده است. در بحث -اللغه- واژه‌‏های غیرمأنوس آیه یا آیات را شرح می‌‏دهد و از تفسیر طبرسی، طبری و رازی سود می‌‏جوید...

سیر تطور تفاسیر شیعه در قرن دوازدهم
گرایش به روش اثری در اوائل قرن یازدهم هجری مسلکی در میان علمای شیعه ظهور و بروز کرد کهاز مسیک ظاهری و حنبلی قشری تر و جامدتر بود . این مسلک که بعدها به نام اخباری گری نام گرفت ، از اوائل قرن دوازدهم در ایران هوادارانی پیدا کرد و در شهرستانهای مختلف علمایی از آن جانبداری کردند. آنان بیشتر بر ظواهر اخبار و تعطیل عقل و اجتها تأکید می ورزید. این مسلک به گونه ای ظواهر قرآن را حجت نمی دانست و استناد به آیات قرآن را تنها در سایه روایات اهل بیت تجویز می کرد و معتقد بود قرآن در خطاب به پیامبر و اهل بیت او نازل شده و دیگران نمی توانند آن را بفهمند، مگر اینکه از اهل بیت تفسیری درباره آیه رسیده باشد. بنیانگذار این گرایش امین استرآبادی (م 1036) بود که کوشید از چهار دلیل معروف استنباط حکم(کتاب، سنت عقل و اجماع) فقط سنت را معتبر بشمارد و سه دلیل دیگر را به بهانه های مختلف کنار بزند.[1] ثقل مخالتهای...

بازنگری تاریخ انبیاء در قرآن - زکریا (ع)
. زکریا از پیامبران عظام بنی اسرائیل است. موقعی که مریم مادر عیسی متولد شد, خداوند عزت, کفایت و سرپرستی کودک را بر عهده زکریا وانهاد, به دلیل آن که مدعیان کفالت فراوان بودند. انتخاب کفیل به صورت قرعه کشی به عمل آمد. حکم قرعه کشی در شرع اسلام هم پ ذیرفته و مشروع است و سند آن از قرآن مجید ارائه می شود: یک بار در داستان یونس که فرد خاطی و مستحق عذاب دریا به وسیله قرعه کشی معین شد: (فساهم فکان من المدحضین) ویک بار دیگر در داستان مریم و زکریا که فرد شایسته و برجسته به وسیله قرعه کشی انتخاب شد: (وما کن ت لدیهم اذ یلقون اقلامهم أیّهم یکفل مریم وماکنت لدیهم اذ یختصمون)(آل عمران/164); تو در حضور آنان نبودی آن گاه که قلمهای خود را به عنوان قرعه کشی درمیان جعبه قلمها افکندند تا به صورت قرعه و شانس یک قلم را بیرون بیاورند و کفالت مریم را به عهده آن شخص قرار دهند. تو در حضور آنان نبودی که با هم نزاع...

دستان ابولهب و غزال کعبه: نگاهی به تفسیر سوره مسد
آیه نخست سوره مسد درباره ابولهب عموی پیامبر و یکی از چهره‏های بانفوذ بنی‏هاشم از قبیله قریش است. این آیه نفرینی متوجه دستان ابولهب می‏کند: تَبَّتْ یَدا أبِی‏لَهَبٍ نابود باد دو دست ابولهب (تَبَّتْ را معمولاً به معنای نفرین می‏دانند). در بیان علت چنین حمله سنگینی علیه عموی پیامبر، تفاسیر متعددی ابراز کرده‏اند. معروف‏ترین روایت اسباب‏النزول چنین می‏گوید که وقتی ابولهب نخستین دعوت علنی پیامبر را شنید، به وی گفت: تَبّاً لَک، (لعنت برتو) و سوره مسد ناظر به همین ماجرا نازل شده است. اما از این داستانِ روشن هم باز به‏خوبی برنمی‏آید که چرا قرآن کریم به‏جای اشاره به خود ابولهب و گفتنِ تَبّاً لأبی‏لَهَبٍ، دستان او را لعنت می‏کند. دیگر تفاسیر چنین پاسخ می‏دهند که دست‏ها کاربردی ادبی دارند و هم از این رو، به توصیف اعمال فیزیکی متعدد ابولهب علیه پیامبر و اصحاب وی می‏پردازند. در...