وَصل ــــــ
-علامتِ وَصل- نشانه اي است به اين شكل: (ــــــ) كه هر گاه بالاي همزه قرار گيرد، آن همزه خوانده نمي شود. در اين حالت، حرف هاي پيش از همزه و پس از همزه به يكديگر مي چسبند و وصل مي شوند، مثلاً:
وَانْحَرْ خوانده مي شود: وَنْحَرْ.
وَالْعَصْرِخوانده مي شود: وَلْعَصْرِ.
بِالْحَقِّ خوانده مي شود: بِلْحَقِّ.
وَامْرَأَتُهُ خوانده مي شود: وَمْرَأَتُهُ.
بِرَبِّ الْفَلَقِ خوانده مي شود: بِرَبِّلْفَلَقِ.

توجّه
به همزه اي كه علامت وصل بالاي آن باشد، -همزه وصل- مي گويند. همزه وصل در آغازِ خواندنِ كلام، تلفّظ مي شود، مانند إِجْعَلْ، ولي در ميانِ خواندنِ كلام، تلفّظ نمي شود، مانند رَبِّ اجْعَلْ كه خوانده مي شود: رَبِّجْعَلْ.
در برخي از قرآن ها، علامت وصل را بالاي -همزه وصل- نمي گذارند. در اين صورت، بايد خودمان حرفِ پيش از همزه را به حرفِ پس از همزه وصل كنيم، مثلاً:
وَانْحَرْ خوانده مي شود: وَنْحَرْ.
اگر پيش از علامت وصل، تنوين باشد، حرف نون (كه در تنوين به صورت ساكن است و تلفّظ مي شود) مكسور خوانده مي شود، به اين ترتيب:
مَثَلاً الْقَوْمُ(ر مَثَلَنْ الْقَوْمُ) خوانده مي شود: مَثَلَنِ لْقَوْمُ.
بِغُلام اسْمُهُ (ر بِغُلامِنْ اسْمُهُ) خوانده مي شود: بِغُلامِنِ سْمُهُ.
فِسْقٌ الْيَوْمَ (ر فِسْقُنْ الْيَوْمَ) خوانده مي شود: فِسْقُنِ لْيَوْمَ.
در برخي از قرآن ها، براي راهنمايي خوانندگان، يك نون مكسور (نِ) زير تنوينِ اين گونه كلمه ها قرار مي دهند، مانند فِسْقٌنِ الْيَوْمَ. گاه نيز تنوين را حذف مي كنند و نونِ مكسور را زير حرف مي گذارند، مانند فِسْقُنِ الْيَوْمَ.

پرسش:
1. -علامت وصل- كجاي همزه قرار مي گيرد؟
2. هر گاه همزه اي علامت وصل داشته باشد، كلمه چگونه خوانده مي شود؟
3. -همزه وصل- چه همزه اي است؟
4. اگر پيش از علامت وصل، تنوين باشد، كلمه چگونه خوانده مي شود؟

تمرين:
1. چهارده كلمه زير را يك بار جداگانه (تفكيكي) و يك بار با هم (تركيبي) بخوانيد:
وَالْفَتْحِ ـ كَالْعِهْنِ ـ كَالْفَراشِ ـ عِلْمَ الْيَقينِ ـ هُوَالاْبْتَرُ ـ لِحُبِّ الْخَيْرِ ـ مِنَ الْجِنَّةِ ـ طَعامِ الْمِسْكينِ ـ زُرْتُمُ الْمَقابِرَ ـ وَاسْتَغْفِرْهُ ـ يَدُعُّ الْيَتيمَ ـ يَمْنَعُونَ الْماعُونَ ـ شَرِّ الْوَسْواسِ ـ حَمّالَةَ الْحَطَبِ.
2. چهارده كلمه زير را يك بار جداگانه (تفكيكي) و يك بار با هم (تركيبي) بخوانيد:
ثَلاثَةٌ انْتَهُوا ـ كَرَماد اشْتَدَّتْ ـ بِزينَة الْكَواكِبِ ـ عَزيزٌ ابْنُ ـ أَمْوالٌ اقْتَرَفْتُمُوها ـ بِرَحْمَة ادْخُلْ ـ سَوآءً الْعاكِفُ ـ أَليمًاالَّذينَ ـ يَوْمَئِذالْحَقُّ ـ عَدْن الَّتي ـ عادٌالْمُرْسَلينَ ـ مِصْباحٌ الْمِصْباحُ ـ شَيْئًا اتَّخَذَها ـ إِفْكٌ افْتَريهُ.
3. چهارده كلمه در قرآن پيدا كنيد كه داراي علامت وصل باشند.