فصل پنجم
تنوين و نون ساكن
تنوين که عبارتست از و نون ساکن زماني که بحروف حلقي که قبلا هم ذکر شده عبارتند از: ه ء ح ع ح غ برسد نون کاملاً اظهار مي شود مثل: جُرُفِ هارٍ، مِنْ عِلْمٍ، اَنْعَمْتَ. وقتي که بحروف يرملون که عبارتست از: -ي، ر، م، ل، و، ن- برسد ادغام مي شود. يعني نون خوانده نمي شود و حرف مشدد مي گردد. مثل: مَنْ واق، مَنْ يشاء، يکُنْ له و زماني که به بقيه حروف برسد اخفاء مي شود يعني صوت در غنه (بيني) مي اندازد و پنهان اداء مي شود مثل: اَنْتُمْ، مَنْ تابَ، جَناتٍ تَجْري، اما وقتي که نون ساکن به حرف ب برسد قلب به ميم مي شود مثل: مِنْ بَين، مِنْ بَعْدِ. در اينجا به شعار زير توجه فرمائيد.
تنوين و نون ساکنه حکمش بدان اي هوشيار
کز خواندنش زينت بود اندر کلام کردکار
در يرملون ادغام کن در حرف حلق اظهار کن
در نزد با قلب به ميم در مابقي اخفا بيار
تبصره: در قرآن چهار کلمه استثنائي وجود دارد که نون ساکن بعوض اينکه ادغام شود اظهار مي شود و عبارتند از: دُنيا، بُنيان، قِنْوان، صِنْوان.