اسراف و تبذیر در قرآن و سنت
مقدمه *دین مقدس اسلام بهره‏برداری مشروع از نعمتهای الهی و زیباییهای زندگی را مباح و روا و اسراف و زیاده‏روی را حرام و ناروا می‏داند و این بدان جهت است که مسلمان به تناسب امکانات و توانایی و کارآیی خود، در برابر جامعه مسؤولیت دارد. در این صورت فرد اسرافکار قهرا از اجرای مسؤولیت و تعهدات اجتماعی خود بازمی‏ماند و از این رهگذر بر پیکر جامعه ضربه می‏زند. *قرآن مجید این حقیقت را در ضمن مباحث اجتماعی در قالبهایی زیبا بیان می‏کند و با هشدار به پیروان خود می‏فرماید: (و انفقوا فی سبیل الله ولاتلقوا بایدیکم الی التهلکة) (1) یعنی در راه خدا انفاق کنید و با دستهای خود، خود را به هلاکت و نابودی نیفکنید. از این آیه شریفه چنین استفاده می‏شود که اگر مال در راه خدا و به سود جامعه و رفع نیازمندیهای مردم مصرف نشود سرنوشت آن جامعه و ملت‏به هلاکت و سقوط می‏انجامد. *صرف‏نظر از اهمیت‏خودداری...

آهنگ سوره‏های قرآن با مثالی از سوره قمر
بعضی از سوره‏های قرآن از نظر آهنگ مختلف است.به کوتاهی و بلندی سوره هم چندان مربوط نیست و حتی به کوتاهی آیه هم خیلی ارتباط ندارد.آهنگهای آیات شریفه قرآن مختلف است و این اختلاف آهنگها بستگی دارد به محتوا و مضمون.مثلا آهنگ سوره حمد که حالتش فقط حالت عبادت و مناجات با خداوند و انقطاع بنده با خداست آهنگ مخصوصی است، خیلی نرم و ملایم، خیلی خاضعانه و عابدانه: الحمد لله رب العالمین الرحمن الرحیم مالک یوم الدین ایاک نعبد و ایاک نستعین اهدنا الصراط المستقیم... حتی سوره توحید هم که سوره بسیار کوتاهی است و آیاتش گاهی دو یا سه کلمه است‏باز چون فقط ثنای خداوند است آهنگ آن همان آهنگ نرم و ملایم است: قل هو الله احد الله الصمد لم یلد و لم یولد و لم یکن له کفوا احد . * ولی گاهی یک آیه مثلا می‏خواهد یک حکم شرعی کلی فقهی را بیان کند، آن خیلی به اصطلاح ساده‏تر[است]و اغلب آیات خیلی طولانی آیاتی...

آزادی اندیشه بهترین راه مرابطه
یکی از دلایل روشن قرآنی بر آزادی اندیشه، همانا دستور به مرابطه است که در آیه کریمه پایانی سوره مبارکه آل‏عمران مطرح شده است، زیرا بهترین راه برای برقراری مرابطه، آزادی فکر است، چون موجود متفکر مختاری به نام انسان، اگر بخواهد با هم نوع خود مرابطه برقرار کند اصیل‏ترین راه ترابط، ترابط فکری است. * اگر امر -رابطوا- خطاب به انسانهاست، تا جوامع انسانی با یکدیگر مرابطه برقرار کنند، باید تفاهم کنند، حرف‏های یکدیگر را درک کنند و درک حرفهای دیگران به تدبّر در مکتب و عقیده آنان است. اگر کسی زبان دیگری را نداند هرگز راه برای ترابط با او ندارد و اگر زبان او را بداند، امّا محتوای زبان او را نداند بازهم راه مرابطه بر روی او بسته است، مثلاً کسی که زبان عربی نمی‏داند، نمی‏تواند با عرب زبان رابطه برقرار کند و اگر با زبان عربی آشنا باشد ولی از فکر و مکتب یک عرب زبان آگاهی نداشته باشد،...

خرید و فروش مردار
در اصل حرمتِ خرید و فروش (مردار), اجمالاً, بحثی نیست. مشهور فقها, خاصه و عامه, بدان فتوا داده اند. علاّمه1, نراقی2 و....3 ادعای اجماع کرده اند. شیخ طوسی, (مردار) را قابل تملک هم نمی داند4. نراقی می نویسد: (منها المیتة وحرمة بیعها و شرائها والتکسب بها اجماعی وفی التذکرة علیه الاجماع وفی المنتهی اجماع العلماء کافة, بل یحرم جمیع وجوه الاستمتاع بها...)5 از جمله نجاسات, مردار است. فقها, در حرمت خرید و فروش و کاسبی با آن, اجماع دارند. در تذکره, ادعای اجماع شده است و در منتهی ادعای اجماع همه علما. بلکه هرگونه بهره وری از (میته) حرام است. نکته در خور بحث, این که: آیا در شرع, فقط نهی از خرید و فروش (مردار) شده, یا نه, هرگونه استفاده ای از آن, نهی دارد؟ آیا, حرمت استفاده از (مردار) به خاطر نداشتن منافع حلال است, یا روایات و ادله, از این کار منع می کنند, چه منافع حلال داشته باشد, چه نداشته باشد؟ آیا, هر...